“…yatırım, ihracat, üretim, istihdam noktasında güçlü bir şekilde, toplumda refah artışını sağlayacak bir model…”
Bu güzel motto, temenni olarak yıllardır hepimizi heyecanlandırır, inşallah deriz.
Peki yıllardır aksayan nedir?
Model var da alt yapısında bir şeyler mi eksik?
Acaba stratejik amaçlarımızı ve stratejik hedeflerimizi açıkça ortaya koyup kamu oyu ile paylaşmıyor muyuz?
Göreceli üstünlüklere sahip olduğumuz sektörlere yönelik hedeflerimizi ilgili tarafların sorumlulukları ve zaman planlaması çerçevesinde belirleyemiyor muyuz?
Verimlilik artırma ve kalite iyileştirme açısından dünya ölçeğinde sektörel rekabet avantajı oluşturamıyor muyuz?
Ülkemize rekabet avantajı sağlayacak maliyet kalemlerinin faaliyetler içinde önemlilik derecesi ve katkı düzeyi nedir? Değer analizi yapabiliyor muyuz? Rekabet avantajı sağlayacak bilgi, beceri ve yetenekler nelerdir; bunlara sahip kişilere sahip miyiz?
Soruna bakış adına mevcut duruma kısa bir çözümleme yapmakta fayda var.
Fiyat ve döviz kuru artışları nedeniyle yurtdışı kaynaklı parasal ve fiziksel kaynaklar üretim maliyetlerimizi sürekli olumsuz etkilemektedir. Türk lirası değerinin de etkisi ile yurtdışı üretim girdi fiyatları canımızı acıtıyor. Dünya ölçeğindeki ürün/hizmet fiyatlarını, yaşanabilir kârları veri olarak kabul etmek zorundayız zaten. Aslında kısır döngü de burada başlıyor.
İhracatı artırmak için rekabetçi fiyatlara ulaşmamız gerekir. Türk lirası fiyatları o kadar ucuz olmalı ki yurt dışına rahat satış yapabilelim. Bizim ülkemizdeki vatandaşların alım gücü çok da önemli değil, önemli olan döviz gelsin.
Dünya ölçeğinde rekabet avantajı sürekliliğini sağlayarak kalkınmak istiyorsak maliyetlerimizi ve yenilik sürecimizi yönetebilmeliyiz.
Burada bahsettiğimiz yenilik kavramı sadece yeni(lenmiş) ürünü değil iş süreçleri tasarımı, basitleştirme, iyileştirme, iş genişletme ve zenginleştirme gibi konuları da kapsar. Önemli diğer bir açmazımız da maliyetleri yönetmek derken yıllardır hemen maliyetleri kısmayı anlıyor olmamızdır. Maliyetleri koruyamadığımız bir ortamda neyi kısacaksın ki!
Yatırımın, üretimin / istihdamın planlaması ve ihracatın artırılması amacıyla düşünülen modele işlerlik sağlayacak anahtar, işin mutfağından gelecek bilgi, beceri ve yetenek düzeyidir.
Şunu unutmayalım ki veri, enformasyon, bilgi, akıl yürütme ve karar verme dizgesi ile modeller işlerlik kazanır ve mutluluğu beraberinde getirir.
Sevgilerimle;
Dr. Öğr. Üyesi Ayhan ARTAR